Cynigodd bensaer Cymreig lleol ddylunio´r ysgol fel ei fod yn bosib ei hadeiladu mewn camau – ychydig o ddosbarthau ar y tro, yn ôl yr hyn o arian sydd ar gael, ac yna neuadd ysgol a fuasai hefyd yn gartref parhaol I Eisteddfod Trevelin. Roedd y llywodraeth ranbarthol wedi addo arian, a chytunodd y Gymdeithas Gymraeg yn Nhrevelin werthu plotiau o dir er mwyn codi arian i gychwyn y broses adeiladu.

 

Ond dyw pethe heb fynd fel y disgwyl.

​

Fe saethodd chwyddiant y wlad i fyny i 40% y flwyddyn, a chafodd y llywodraethau rhanbarthol a cenedlaethol eu disodli mewn etholiad cyffredinol ym mis Hydref 2015 gan geidwadwyr a oedd yn edrych i dorri awr ar wariant cyhoeddus. Er parhau gyda´r gwaith adeiladu, roedd yn rhaid gwerthu rhagor o dir -ond gyda sefyllfa wleidyddol gweddol ansicr, doedd dim chwant prynu ymysg buddsoddwyr. Diddymwyd yr addewid gan y llywodraeth ranbarthol i ddarparu arian ar gyfer yr ysgol, a doedd dim sicrwydd o gwbl y buasai´r ysgol medru agor ei drysau´n barod ar gyfer y tymor newydd ym mis Mawrth 2016. Gyda digalonni yn yr Ades, camodd ffrindiau o Gymru ymlaen gyda rhoddion ariannol. Sefydlwyd archebion banc i gyfrif yr Ysgol gan unigolion, tra bu eraill yn rhoi arian o brosiectau er mwyn agor yr ysgol mewn pryd. Roedd rhin yn cynnwys: yr awdur Jon Gower, a gytunodd i roi elwau o'i lyfr Gwalia Patagonia tuag at yr ysgol; pwyllgor gefeillio Trevelin-Aberteifi; John Watkin o Dregaron, a fewnforiodd gwin o Batagonia i Gymru er mwyn ei werthu er budd yr ysgol; Jeremy Wood o Esquel, a gyhoeddodd lyfr am ddogfen hanesyddol a ddarganfuwyd yn ddiweddar Huw a Cathy Pearce a ddyluniodd a gwerthodd calendrau ar gyfer yr ysgol, ynghyd a sawl un arall a fu´n hael iawn eu cymorth.

​

Yn y pen draw, fe gwblhawyd popeth i alluogi´r ysgol i agor ei drysau i´w disgyblion ifanc. Wedi ychydig fisoedd o weithredu, fe archwiliwyd yr ysgol yn swyddogol gan yr awdurdodau rhanbarthol , gan ddenu clod am ansawdd y cyfleusterau, a safon yr athrawon a´r staff. Hyd yn hyn, mae dwy ystafell ddosbarth wedi eu cwblhau, fydd yn galluogi´r ysgol i weithredu hyd at ddiwedd 2018 heb lawer mwy o wariant sylweddol. Er hyn, bydd yn rhaid codi arian ar gyfer camau nesaf y gwaith adeiladu, ac nid oes unrhyw sicrhad o noddiant o Gymru, yn enwedig yn dilyn Brexit. Yn anffodus, mae´r nawdd blynyddol gan Lywodraeth Cymru a´r Cyngor Prydeinig wedi disgyn mewn termau real ers cychwyn y cynllun yn y 1990au, a dim ond cefnogaeth ran-amser un athro neu athrawes o Gymru y mae Trevelin yn ei dderbyn. Ar hyn o bryd, nid yw´n sicr os bydd y rhaglen yn cael noddiant y tu hwnt i eleni.